Ryby i duże bezkręgowce wodne – nieoczekiwani pomocnicy w walce z mikroplastikami – publikacja w “Environmental Science and Technology”
04 04 2025
Zespół badaczy z CNBCh UW, Wydziału Biologii UW, wraz z innymi jednostkami naukowymi, odkrył, że ryby i duże bezkręgowce wodne, takie jak raki, odgrywają istotną rolę w degradacji mikroplastików. Ich żerowanie prowadzi do mechanicznej fragmentacji mikroplastików, zmniejszając ich średnią wielkość i przyspieszając degradację. Wyniki badań zostały opublikowane w czasopiśmie “Environmental Science and Technology”.
Eksperymenty polegały na analizie wpływu przejścia mikroplastików przez przewód pokarmowy ryb karpiowatych i raków na powierzchnię cząstek, ich rozmiar oraz właściwości powierzchni do bycia skolonizowanymi przez bakterie. Zwierzęta były karmione dietą z zawartością mikroplastiku lub bez. Po dwukrotnym przejściu przez przewód pokarmowy cząstki poddano ekspozycji na znane zagęszczenia bakterii. Uszkodzenia powierzchni, zmiany wielkości cząstek i biofilm na ich powierzchni analizowano skaningową mikroskopią elektronową, a skład chemiczny powierzchni oceniono spektroskopią w podczerwieni z transformacją Fouriera. Dodatkowo, penetrację nanoplastików do tkanek przewodu pokarmowego badano techniką pirolizy sprzężonej z chromatografią gazową i spektrometrią mas.
Wyniki wskazują, że przejście przez przewód pokarmowy zmienia właściwości powierzchni mikroplastików i prowadzi do ich fragmentacji, nie wpływając jednak na skład chemiczny ani przenikanie nanoplastików do tkanek przewodu pokarmowego zwierząt. Odkrycia te sugerują, że ryby i raki wspomagają rozpad mikroplastików w środowisku wodnym, ułatwiając dalszą biodegradację przez mikroorganizmy.
Otzrymane wyniki podkreślają znaczenie uwzględniania roli organizmów wodnych w modelowaniu obiegu plastiku w ekosystemach, co może pomóc w lepszym przewidywaniu losów mikroplastików i opracowywaniu skuteczniejszych strategii ograniczania zanieczyszczenia tworzywami sztucznymi
Szczegóły publikacji:
Microplastic Passage through the Fish and Crayfish Digestive Tract Alters Particle Surface Properties Environmental Science & Technology Ewa Babkiewicz, Julita Nowakowska, Marcin L. Zebrowski, Selvaraj Kunijappan, Katarzyna Jarosińska, Rafał Maciaszek, Jacek Zebrowski, Krzysztof Jurek, Piotr Maszczyk |
